മനുഷ്യശരീരത്തിലെ ആദ്യത്തെ ഇന്ദ്രിയം: സ്പർശനം

മനുഷ്യശരീരത്തിലെ പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങളായ കാഴ്ച, കേൾവി, മണം, രുചി, സ്പർശനം എന്നിവയിൽ ആദ്യം പ്രവർത്തനക്ഷമമാകുന്നതും മനുഷ്യൻ്റെ നിലനിൽപ്പിന് ഏറ്റവും അടിസ്ഥാനപരവുമായ ഇന്ദ്രിയം സ്പർശനശേഷിയാണ്.

ഗർഭാവസ്ഥയിൽത്തന്നെ രൂപപ്പെടുന്നതും ജനനം മുതൽ മരണം വരെ മനുഷ്യനെ ചുറ്റുപാടുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതുമായ ഒരു പ്രധാന കണ്ണിയാണ് സ്പർശനം. എന്നാൽ, മനുഷ്യബന്ധങ്ങളെ നിർവചിക്കുന്ന ഈ അടിസ്ഥാനപരമായ ഇന്ദ്രിയം, ചരിത്രത്തിൽ ചിലപ്പോഴെങ്കിലും മനുഷ്യരെ തമ്മിൽ അകറ്റാനുള്ള ഒരു ആയുധമായി മാറിയിട്ടുണ്ട് – പ്രത്യേകിച്ച് തൊട്ടുകൂടായ്മയുടെയും ജാതി വിവേചനത്തിൻ്റെയും കാര്യത്തിൽ.

എന്നാൽ ആധുനിക കുടുംബ വ്യവസ്ഥയിൽ സ്പർശനത്തിൻ്റെ പ്രാധാന്യം വീണ്ടും ഊട്ടിയുറപ്പിക്കപ്പെടുന്നത്, മാനുഷികബന്ധങ്ങൾക്ക് അത് എത്രത്തോളം അനിവാര്യമാണെന്ന് തെളിയിക്കുന്നു.

സ്പർശനത്തിൻ്റെ പ്രാധാന്യം: ജീവശാസ്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട്

മനുഷ്യഭ്രൂണത്തിൻ്റെ വളർച്ചയുടെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽത്തന്നെ സ്പർശനശേഷി വികസിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നു. ഏകദേശം എട്ട് ആഴ്ച പ്രായമാകുമ്പോൾത്തന്നെ, ഭ്രൂണത്തിന് ചുണ്ടുകളിലും മുഖത്തും സ്പർശനം തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയും. പതുക്കെപ്പതുക്കെ ശരീരത്തിൻ്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലേക്കും ഈ കഴിവ് വ്യാപിക്കുന്നു.

അമ്മയുടെ ഗർഭപാത്രത്തിലെ ചൂട്, അമ്നിയോട്ടിക് ദ്രാവകത്തിലെ ചലനങ്ങൾ, ഭ്രൂണം സ്വന്തം ശരീരഭാഗങ്ങളിൽ സ്പർശിക്കുന്നത് എന്നിവയെല്ലാം സ്പർശനത്തിലൂടെയുള്ള ആദ്യാനുഭവങ്ങളാണ്. ഈ ഘട്ടത്തിൽത്തന്നെ, സ്പർശനം ഭ്രൂണത്തിൻ്റെ മസ്തിഷ്ക വികാസത്തിനും നാഡീവ്യൂഹത്തിൻ്റെ ശരിയായ പ്രവർത്തനത്തിനും ഒരു താങ്ങായി വർത്തിക്കുന്നു.

ഒരു കുഞ്ഞ് ജനിക്കുമ്പോൾ, അതിൻ്റെ കാഴ്ചശക്തിയും കേൾവിശക്തിയും പൂർണ്ണമായി വികസിച്ചിട്ടുണ്ടാവില്ല. എന്നാൽ സ്പർശനശേഷി വളരെ സജീവമായിരിക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ, സ്പർശനം കുഞ്ഞിന് ചുറ്റുപാടിനെ മനസ്സിലാക്കാനും സുരക്ഷിതത്വം അനുഭവിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. അമ്മയുടെയോ അച്ഛൻ്റെയോ സ്പർശനം, പ്രത്യേകിച്ച് ചർമ്മം തമ്മിലുള്ള സമ്പർക്കം (skin-to-skin contact), കുഞ്ഞിന് സുരക്ഷിതത്വവും സ്നേഹവും നൽകുന്നു.

ഇത് കുഞ്ഞിൻ്റെ ഹൃദയമിടിപ്പ് സാധാരണ നിലയിലാക്കാനും ശ്വാസമെടുപ്പ് ക്രമീകരിക്കാനും ശരീര താപനില നിയന്ത്രിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. കുഞ്ഞുങ്ങൾ കാര്യങ്ങൾ തൊട്ടുനോക്കിയും പിടിച്ചുമൊക്കെയാണ് മനസ്സിലാക്കുന്നു. ഒരു കളിപ്പാട്ടം മൃദുവോ, പരുപരുത്തതോ, തണുത്തതോ, ചൂടുള്ളതോ എന്നൊക്കെ സ്പർശനത്തിലൂടെയാണ് അവർ പഠിക്കുന്നത്. ഇത് അവരുടെ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ വികാസത്തിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്.

സ്പർശനം വിലക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ: തൊട്ടുകൂടായ്മയുടെ ഇരുണ്ട ചരിത്രം


സ്പർശനം മനുഷ്യബന്ധങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനവും സഹാനുഭൂതിയുടെ പ്രതീകവുമാണെങ്കിൽ, ചരിത്രത്തിൽ ചില സമൂഹങ്ങൾ ഈ അടിസ്ഥാനപരമായ ആശയത്തെ എങ്ങനെ ദുരുപയോഗം ചെയ്തു എന്നത് വേദനാജനകമായ ഒരു യാഥാർത്ഥ്യമാണ്. ഇന്ത്യയിലെ ജാതിവ്യവസ്ഥയുടെ ഭാഗമായി നിലനിന്നിരുന്ന തൊട്ടുകൂടായ്മ (Untouchability) ഇതിന് ഏറ്റവും വലിയ ഉദാഹരണമാണ്.

ജാതി ശ്രേണിയുടെ ഏറ്റവും താഴെ തട്ടിൽ നിന്നിരുന്ന ദളിത് വിഭാഗങ്ങളെ 'അശുദ്ധർ' ആയി കണക്കാക്കുകയും, അവരുമായുള്ള ശാരീരിക സമ്പർക്കം പോലും 'മലിനീകരണ'മായി വ്യാഖ്യാനിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഇത് കേവലം സ്പർശനം വിലക്കുന്നതിൽ ഒതുങ്ങിയില്ല, മറിച്ച് മനുഷ്യൻ്റെ അടിസ്ഥാനപരമായ അവകാശങ്ങളെ പോലും നിഷേധിക്കുന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിച്ചു.


* പൊതു ഇടങ്ങളിലെ വിലക്കുകൾ: പൊതു കിണറുകളിൽ നിന്ന് വെള്ളമെടുക്കാൻ, ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പ്രവേശിക്കാൻ, പൊതു വഴികളിലൂടെ നടക്കാൻ തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾക്ക് പോലും 'താഴ്ന്ന' ജാതിക്കാർക്ക് വിലക്കുണ്ടായിരുന്നു. ഒരു ദളിതൻ ഉയർന്ന ജാതിക്കാരൻ്റെ സമീപത്ത് വരുന്നത് പോലും നിഷിദ്ധമായി കണ്ടിരുന്നു. ഒരു ദളിത് വ്യക്തിയെ കണ്ടാൽ "ഉയർന്ന" ജാതിക്കാർ കുളിച്ചു ശുദ്ധിയാക്കണം എന്ന് പോലും നിയമങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.


* വിദ്യാഭ്യാസത്തിലെയും തൊഴിലിലെയും വിവേചനം: ദളിത് വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സ്കൂളുകളിൽ പ്രവേശനം നിഷേധിക്കുകയോ, ഉയർന്ന ജാതിക്കാരോടൊപ്പം ഇരുന്ന് പഠിക്കാൻ അനുവദിക്കാതിരിക്കുകയോ ചെയ്തിരുന്നു. പരമ്പരാഗതമായി നിന്ദ്യമായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്ന തൊഴിലുകൾ മാത്രം ചെയ്യാനേ അവർക്ക് അനുവാദമുണ്ടായിരുന്നു, അത് അവരുടെ സാമൂഹികവും സാമ്പത്തികവുമായ വളർച്ചയെ തടഞ്ഞു.


* ദൂരപരിധിയിലെ വിലക്കുകൾ (തീണ്ടൽ/അകലം പാലിക്കൽ): ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ "തീണ്ടൽ" എന്ന ആചാരം നിലനിന്നിരുന്നു, അതായത് ഒരു വ്യക്തിയെ 'അശുദ്ധൻ' എന്ന് കണക്കാക്കുന്ന ജാതിയിൽപ്പെട്ടവർക്ക് 'ശുദ്ധർ' എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നവരിൽ നിന്ന് ഒരു നിശ്ചിത ദൂരം പാലിക്കണമായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, കേരളത്തിൽ നിലനിന്നിരുന്ന "അകലം പാലിക്കൽ" ഇതിന് ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. നായന്മാർക്ക് ഈഴവരുമായി 12 അടി ദൂരവും പുലയരുമായി 64 അടി ദൂരവും പാലിക്കണമെന്ന് നിബന്ധനയുണ്ടായിരുന്നു. ദളിത് വിഭാഗങ്ങളിൽപ്പെട്ടവരെ കണ്ടാൽ പോലും വഴിമാറിപ്പോകേണ്ട അവസ്ഥയുണ്ടായിരുന്നു. ഇവിടെ സ്പർശനം എന്നത് ശാരീരികമായ അടുപ്പത്തെ മാത്രമല്ല, സാമൂഹികമായ അടുപ്പത്തെയും പൂർണ്ണമായി നിഷേധിക്കുന്ന ഒരു പ്രതീകമായി മാറി.


* സാമൂഹിക ബഹിഷ്കരണം: ഭക്ഷണം പങ്കുവെക്കൽ, പൊതു പരിപാടികളിൽ പങ്കെടുക്കൽ, വിവാഹബന്ധങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കൽ എന്നിവയിലെല്ലാം ഈ വിവേചനം പ്രകടമായിരുന്നു. സാമൂഹികമായ അകലം പാലിക്കുന്നത് സ്പർശനം വിലക്കുന്നതിൻ്റെ ഒരു വലിയ രൂപമായിരുന്നു.

സ്പർശനത്തിൻ്റെ പ്രാഥമികമായ പ്രാധാന്യം, മനുഷ്യനെ മറ്റുള്ളവരുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുക എന്നതാണ്. എന്നാൽ തൊട്ടുകൂടായ്മയുടെ ചരിത്രത്തിൽ, ഈ സ്പർശനം ഭിന്നിപ്പിൻ്റെയും വിവേചനത്തിൻ്റെയും ഏറ്റവും ശക്തമായ അടയാളമായി മാറി. മനുഷ്യർക്കിടയിൽ സ്നേഹവും അടുപ്പവും പങ്കുവെക്കാൻ ഏറ്റവും അടിസ്ഥാനപരമായ ഇന്ദ്രിയമായിരുന്ന സ്പർശനം, മനുഷ്യൻ്റെ അന്തസ്സ് നിഷേധിക്കാനുള്ള ഒരു ഉപകരണമായി മാറുകയായിരുന്നു.

ഇന്നത്തെ കുടുംബവ്യവസ്ഥയിൽ സ്പർശനത്തിൻ്റെ പ്രാധാന്യം

തൊട്ടുകൂടായ്മ പോലുള്ള സാമൂഹിക തിന്മകൾക്കെതിരെ പോരാടി ആധുനിക സമൂഹം മുന്നോട്ട് പോകുമ്പോൾ, സ്പർശനത്തിൻ്റെ യഥാർത്ഥ മൂല്യം വീണ്ടും തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഇന്നത്തെ കുടുംബബന്ധങ്ങളിൽ സ്പർശനത്തിന് അങ്ങേയറ്റം പ്രാധാന്യമുണ്ട്, അത് വൈകാരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യത്തിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്.


* കുട്ടികളുടെ മാനസിക വികാസം: കുഞ്ഞുങ്ങൾക്ക് സ്പർശനം നൽകുന്ന സുരക്ഷിതത്വവും സ്നേഹവും അവരുടെ വൈകാരികമായ വളർച്ചയ്ക്ക് നിർണായകമാണ്. മാതാപിതാക്കളുടെ തലോടൽ, ആലിംഗനം, കൈ കോർത്ത് പിടിക്കൽ എന്നിവ കുട്ടികളിൽ ആത്മവിശ്വാസം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവർക്ക് സ്നേഹം അനുഭവപ്പെടുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു കുട്ടി പേടിച്ച് ഉറങ്ങുമ്പോൾ, അമ്മയുടെ തലോടൽ അവർക്ക് ആശ്വാസം നൽകുന്നു. പഠനങ്ങളിൽ തെളിയിക്കപ്പെട്ട കാര്യമാണ്, സ്പർശനം ലഭിക്കാത്ത കുട്ടികൾക്ക് വൈകാരിക പ്രശ്നങ്ങളും സാമൂഹികമായ അടുപ്പം സ്ഥാപിക്കുന്നതിൽ ബുദ്ധിമുട്ടുകളും ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന്.


* ദമ്പതികൾ തമ്മിലുള്ള ബന്ധം: പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള ശാരീരിക സ്പർശനം അവരുടെ വൈകാരിക അടുപ്പം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. കൈകോർത്ത് പിടിക്കുന്നത്, ആലിംഗനം ചെയ്യുന്നത്, പരസ്പരം തലോടുന്നത് എന്നിവയെല്ലാം സ്നേഹവും അടുപ്പവും വിശ്വാസവും ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുന്നതിന് സഹായിക്കുന്നു. കഠിനമായ ദിവസങ്ങളിൽ ലഭിക്കുന്ന ഒരു ആലിംഗനം പലപ്പോഴും വാക്കുകളേക്കാൾ വലിയ ആശ്വാസം നൽകും. ഇത് ഓക്സിടോസിൻ ("സ്നേഹ ഹോർമോൺ") ഉത്പാദിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ബന്ധങ്ങൾ ദൃഢമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.


* പ്രായമായവരുമായുള്ള ബന്ധം: പ്രായമായവർക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് ഒറ്റപ്പെട്ട് ജീവിക്കുന്നവർക്ക്, സ്പർശനം വലിയ മാനസിക പിന്തുണ നൽകുന്നു. പേരക്കുട്ടികളുടെ തലോടൽ, മക്കളുടെ ആലിംഗനം എന്നിവ അവർക്ക് സ്നേഹം അനുഭവിക്കാനും ഒറ്റപ്പെടൽ കുറയ്ക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. പലപ്പോഴും, വാർദ്ധക്യത്തിൽ ശാരീരികമായി അവശരാകുമ്പോൾ, സ്പർശനത്തിലൂടെയുള്ള പരിചരണവും സ്നേഹപ്രകടനവുമാണ് അവർക്ക് ഏറ്റവും വലിയ ആശ്വാസം.


* രോഗാവസ്ഥയിലും ദുരിതത്തിലും: രോഗാവസ്ഥയിലോ ദുരിതത്തിലോ ആയിരിക്കുമ്പോൾ, സ്പർശനത്തിന് അത്ഭുതകരമായ രോഗശാന്തി ശക്തിയുണ്ട്. ഒരു ഡോക്ടറുടെ സ്പർശനം, ഒരു നഴ്സിൻ്റെ ആശ്വാസകരമായ തലോടൽ, കുടുംബാംഗങ്ങളുടെ കൈത്തലം പിടിക്കുന്നത് എന്നിവയെല്ലാം രോഗികൾക്ക് ധൈര്യവും ആശ്വാസവും നൽകുന്നു. "തെറാപ്യൂട്ടിക് ടച്ച്" (Therapeutic Touch) പോലുള്ള രീതികൾ ആരോഗ്യരംഗത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് സ്പർശനത്തിൻ്റെ ഈ ശക്തിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ്.


* സാമൂഹികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യം: മനുഷ്യർക്ക് സ്പർശനം അത്യാവശ്യമാണ് എന്നതിന് നിരവധി മനഃശാസ്ത്ര പഠനങ്ങൾ പിന്തുണ നൽകുന്നു. ശാരീരിക സ്പർശനം വിഷാദം, ഉത്കണ്ഠ എന്നിവ കുറയ്ക്കാനും സമ്മർദ്ദം ലഘൂകരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. ഇത് മനുഷ്യരിൽ സന്തോഷവും സംതൃപ്തിയും വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന എൻഡോർഫിനുകൾ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു.

രഞ്ജിത്ത് മാത്യു